la esperanta fenomeno funkcias sen esperantistoj eĉ pli vaste kiam artistoj esperante ludas sur sceno demando „ĉu iu parolas…“ tuj venas eksploda ridego neniu – laŭdo ĉu hontego publiko diskrete petolas simile aspektas legado ĉar miajn librojn esperantajn ne legas esperant-brigado se mi morgaŭ skribus latine mi konas legantojn amantajn ili librojn legus rutine